Bakpoeder is een veelgebruikt ingrediënt in de keuken. Maar wat doet bakpoeder precies en waarom is het zo belangrijk voor het bakken van bijvoorbeeld cakes en koekjes? In dit artikel behandelen we alles wat je moet weten over bakpoeder.
Wat is bakpoeder en hoe werkt het?
Bakpoeder is feitelijk een mengsel van verschillende ingrediënten. De meest gebruikte varianten bevatten natriumbicarbonaat (baking soda) en een andere zuurcomponent, bijvoorbeeld wijnsteenpoeder of citroenzuur. Wanneer deze twee componenten met elkaar in contact komen en in aanraking komen met vocht, ontstaat er een chemische reactie die ervoor zorgt dat er koolstofdioxidegas wordt geproduceerd. Dit gas zorgt vervolgens voor lucht in je beslag, waardoor het kan rijzen en luchtiger wordt.
Waarom gebruik je bakpoeder?
Bakpoeder heeft dus als belangrijkste functie om je beslag te laten rijzen. Dit is met name belangrijk bij het bakken van cake- en koekjesdeeg. Het zorgt er namelijk voor dat je gebak of cake luchtig wordt en niet plat blijft. Bakpoeder brengt daarnaast ook een zure smaak in je gebak.
Soorten bakpoeder
Bakpoeder is verkrijgbaar in twee soorten: enkelvoudig bakpoeder (baking soda) en dubbelwerkend bakpoeder. Enkelvoudig bakpoeder heeft enkel het zuiveringsmiddel (natriumbicarbonaat) in zich. Dit type bakpoeder wordt vrijwel alleen gebruikt in combinatie met een zure stof, zoals karnemelk of yoghurt. Dubbelwerkend bakpoeder bevat, zoals de naam al doet vermoeden, twee ingrediënten die voor rijzing zorgen. Het bevat naast natriumbicarbonaat ook één of meerdere zuren die pas reageren op de warmte van de oven.
Gebruik van bakpoeder
Wanneer je bakpoeder gebruikt is het belangrijk om de juiste hoeveelheid te gebruiken. Een teveel aan bakpoeder kan ervoor zorgen dat je gebak een bittere smaak krijgt. Te weinig bakpoeder kan zorgen voor een compacte structuur van je gebak. Over het algemeen geldt dat je per 250 gram bloem één theelepel bakpoeder nodig hebt.
Vervanging van bakpoeder
Mocht je onverhoopt geen bakpoeder in huis hebben, dan kun je het vervangen door bakpoeder te maken van baking soda en wijnsteenpoeder of citroenzuur. Meng één deel baking soda met twee delen wijnsteenpoeder of citroenzuur.
Bewaren van bakpoeder
Bakpoeder moet luchtdicht en droog bewaard worden. Wanneer er vocht in het bakpoeder komt, kan het gaan klonteren en dat heeft weer effect op de werking van je bakpoeder.
Alternatieven voor bakpoeder
Er zijn ook alternatieven voor bakpoeder. Zo kan je in sommige recepten bijvoorbeeld karnemelk of yoghurt gebruiken om voor de nodige zuren te zorgen. Bakpoeder kan ook vervangen worden door bakzout of zelfrijzend bakmeel.
Bakpoeder en gezondheid
Bakpoeder is onschadelijk voor de gezondheid wanneer het wordt gebruikt zoals bedoeld. Echter is er een relatie tussen de inname van natriumbicarbonaat en hart- en vaatziekten. Mensen met een verhoogde bloeddruk kunnen daarom beter op hun inname van natriumbicarbonaat letten. Pas ook op met het gebruik van teveel bakpoeder, dit kan leiden tot een opgeblazen gevoel.
Veelgestelde vragen
1. Kun je baking soda vervangen door bakpoeder?
Enkelvoudig bakpoeder bevat precies dezelfde ingrediënten als baking soda, dus je kunt het zeker vervangen. Echter zorgt enkelvoudig bakpoeder niet voor hetzelfde resultaat dan bakpoeder, dubbelwerkend bakpoeder is meer geschikt.
2. Hoe kun je testen of je bakpoeder nog goed is?
Je kunt testen of je bakpoeder nog goed is door er wat warm water op te druppelen. Als er bubbels ontstaan is het nog goed, anders niet.
3. Kun je bakpoeder invriezen?
Hoewel bakpoeder langer houdbaar is dan bijvoorbeeld gist, kun je het beter niet invriezen. Wanneer je het ontdooit, kan het vochtige bakpoeder problemen geven bij het rijzen van je beslag.
4. Hoeveel bakpoeder heb je nodig?
Over het algemeen geldt dat je per 250 gram bloem één theelepel bakpoeder nodig hebt.
5. Wat is het verschil tussen bakpoeder en baking soda?
Baking soda is hetzelfde als natriumbicarbonaat en wordt vooral gebruikt in combinatie met een zuurproduct (enkelvoudig bakpoeder). Bakpoeder is een mix van natriumbicarbonaat en zuren die pas reageren op warmte (dubbelwerkend bakpoeder).
Conclusie
Bakpoeder is een belangrijk ingrediënt bij het bakken van cakes en koekjes. Het zorgt ervoor dat je beslag kan rijzen en dat je gebak luchtig wordt. Gebruik daarom de juiste hoeveelheid bakpoeder en bewaar het in een luchtdichte en droge pot.